Giải Công dân 8 chân trời bài 9 Phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ và các chất độc khác.

Tranh 1: cưa bom mìn - cháy nổ chết người.

Tranh 2: Hút thuốc - gây hại sức khỏe.

Tranh 3: ngộ độc thức ăn - gây hại sức khỏe

Do hậu quả của chiến tranh để lại. Thời kì chiến tranh đế quốc Mỹ đã thả bom mìn nhiều nơi trên miền Bắc, đặc biệt ở tỉnh Quảng Trị, bom mìn, vật liệu chưa nổ vẫn còn ở khắp nơi.

Tại Quảng Trị từ năm 1985 – 1995 số người chết và bị thương là 474 người, trong đó 25 người chết và 449 người bị thương.

Từ năm 1999 đến 2002, cả nước có gần 20.000 người bị ngộ độc thực phẩm, 246 người tử vong. Tại Thành phố Hồ Chí Minh xảy ra 29 vụ với 930 người bị ngộ độc,2 người tử vong.

Thiệt hại về cháy nổ ở nước ta trong những năm 1998 – 2002, cả nước có 5871 vụ cháy, gây thiệt hại về tài sản lên tới 902.910 triệu đồng.

- Theo em, hành vi, việc làm của anh A và bà B có nguy cơ dẫn đến tai nạn cháy, nổ và các chất độc hại đều dẫn tới cháy nổ và gây chết người.

- Tình trạng tai nạn cháy, nổ và các chất độc hại trong các thông tin trên vô cùng nghiêm trọng cần được tuyên truyền và phạt nặng hành vi đấy.

- Các vụ tai nạn trên gây ra thiệt hại về người và tài sản và gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống 

Hành vi của bà C và anh T, anh A cần lên án và phạt thật ặnng vì đã sử dụng hóa chất trong thực phẩm còn anh T thì đã báo cháy giả làm hoang mang, dở dang công việc cho các chiến sĩ phòng cháy chữa cháy. A cần phạt nghiêm khắc khi hết giấy phép sử dụng vật liệu mà không đi đăng kí như vậy rất nguy hiểm tới nhân công và nhà nước không nắm bắt được số lượng anh sử dụng chất nổ sẽ gây nguy hiểm tới rất nhiều người.

Trường hợp 1:

Anh T và anh K đã báo ngay cho địa phương

Trường hợp 2: 

Anh D thực hiện phòng cháy chữa cháy: trang bị kiến thức  và tuyên truyền với mọi người.

Trường hợp 3:

Gia đình bạn B thực hiện phòng cháy chữa cháy tai nạn các chất độc hại: Phê phán hành vi sử dụng chất độc hại và tuyên truyền kiến thức cho mọi người.

Trường hợp 4:

Là học sinh em sẽ tuyên truyền kiến thức cho người thân, bạn bè chủ động phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ và các chất độc hại với mọi người cần nắm vững kiến thức và né tránh các chất độc hại khi phát hiện bom mìn cần báo cho cơ quan chức năng giải quyết không tự ý sử dụng hay tới gần.

Các ý kiến a, b, c, d em không đồng ý vì vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại không chỉ gây ảnh hưởng tới môi trường mà còn gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người thậm chí dẫn tới ngộ sát hoặc ngộc độc, chết người.

Mỗi người đều tự giác tìm hiểu nâng cao nhận thức và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy, nổ... chứ không chỉ riêng mỗi học sinh

Trường hợp a: Anh T hút thuốc lá nguy cơ cháy nổ rất cao - hậu quả có thể nổ, cháy ở trạm xăng dầu và gây chết người.

Trường hợp b: Tiêm hóa chất độc hại gây ảnh hưởng sức khỏe và dẫn tới các căn bệnh khác 

Trường hợp c: Gây ngộ độc thựuc phẩm có thể nặng hơn dẫn tới chết người và ô nhiễm nguồn đất.

Trường hợp d: Gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới sức khỏe người dân xung quanh và ô nhiễm môi trường nước.

Tác hại của tai nạn vũ khí, cháy, nổ và các chất độc hại:

• Gây chết người
• Ảnh hưởng đến sức khỏe
• Thiệt hại tài sản gia đình, cá nhân, xã hội
• Gây tàn phế
• Ô nhiễm môi trường

Đối với em, cần tự giác chấp hành quy định về phòng, ngừa tai nạn vũ khí, nổ và chất độc hại:

- Tự giác tìm hiểu và thực hiện nghiêm các quy định

- Tuyên truyền mọi người thực hiện tốt quy định

- Tố cáo những hành vi vi phạm phòng và ngừa tai nạn vũ khí, chất độc, chất gây nổ.

- Nếu là bạn N và em T em sẽ phòng ngừa tai nạn cháy nổ và các chất độc hại như: 

Tự tìm hiểu thêm và thực hiện nghiêm chỉnh các quy định về phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ....

Có sự việc xảy ra báo ngay cho người lớn giải quyết không tự ý quyết định, hay động vào vật thể lạ

Bạn N nên nhắc nhở em trai là em T không nên động vào các đồ dụng dễ cháy nổ, gửi thấy mùi ga, xăng dầu, cháy lập tức hô hoán và chạy ra khỏi nhà hoặc báo với người lớn để chủ động phòng ngừa tai nạn cháy, nổ và các chất độc hại.

Tình huống 1: 

Hành vi tàng trữ, đốt pháo có nguy cơ gây tai nạn vì dễ gây cháy nổ và chết người.

Nếu bạn H thực hiện hành vi đốt pháo thì có thể dẫn đến những hậu quả như cháy nổ, gây ảnh hưởng sức khỏe và chết người.

Em khuyên bạn H không nên tàng trữ, đốt pháo vì dễ gây ảnh hưởng tới mọi người xung quanh đặc biệt là bản thân.

Tình huống 2:

Theo em, nếu bạn T và bạn H làm súng tự chế bắn chim có vi phạm các quy định của pháp luật vì nhà nước Việt Nam không chó sử dụng súng ngòai ra sử dụng súng tái chế có thể gây chết ng hoặc sát thương tới người khác nên hành vi sử dụng súng tự chế là vi phạm pháp luật.

Em đồng tình với ý kiến bạn H vì súng sẽ dễ gây nguy hiểm và gây chết người.

+ Ý kiến của các bạn A và B trong trường hợp trên là đúng.

+ Vì: phòng chống tai nạn vũ khí, cháy nổ và chất độc hại là trách nhiệm và nghĩa vụ của mọi công dân; để bảo vệ bản thân mình tốt hơn, mỗi công dân nên tự trang bị thêm cho mình những kiến thức và kĩ năng đúng đắn, khoa học để phòng ngừa hoặc ứng phó khi xảy ra các tai nạn cháy nổ, vũ khí, ngộ độc thực phẩm.

Sản phẩm tham khảo: Tờ gấp “Những việc cần làm khi xảy ra cháy nổ”

Tham khảo tiểu phẩm: THAM THÌ THÂM

1. Nhân vật trong tiểu phẩm

- Ông Hùng - chủ cơ sở sản xuất rượu Hùng Mai

- Bà Mai - vợ ông Hùng

- Anh Hoàng, anh Bình - nhân viên của cơ sở sản xuất rượu Hùng Mai

- Anh Tuấn - công an xã X

2. Nội dung tiểu phẩm

Cảnh 1. Tại phòng khách nhà ông Hùng, bà Mai

Người dẫn truyện (đọc): Cả nhà quần quật quanh năm bên ruộng đồng mà nghèo vẫn cứ hoàn nghèo. Bữa nọ, ông Hùng lên tỉnh chơi, nghe đâu người ta mách làm cái nghề nấu rượu nhanh “phất” lắm, chẳng mấy chốc mà giàu to. Ông Hùng hí hứng đem chuyện về kể với vợ:

Ông Hùng (giọng hí hửng): Bà nó ơi, tôi nghe người ta bảo nấu rượu nhanh đổi đời lắm. Tôi tính bán quách mấy sào ruộng đi rồi chuyển sang nấu rượu. Bà thấy thế nào?

Bà Mai (ngần ngại): Nhưng tôi có biết nấu rượu thế nào đâu. Cả nhà trông vào có mấy sào ruộng, giờ ông bảo bán thì lấy gì mà ăn? Ông đừng có nghe người ta mách linh tinh nữa. Gớm nữa, dễ “phất” thế thì người ta đã chỉ cho họ hàng, hang hốc nhà người ta rồi, có đâu mà đến lượt mình!

Ông Hùng (giọng quả quyết): Ơ hay cái bà bày, sao lại cứ bàn lùi thế nhỉ? Ai là chủ cái nhà này? Tôi, là tôi nhé, mọi việc tôi quyết hết. Bà không phải lo, tôi đã dò hỏi và nắm thóp được công nghệ làm rượu rồi. (Ông Hùng quay sang nhìn bà Mai, bĩu môi nói) Giàu có, sung sướng, làm ông nọ bà kia thì không muốn, cứ muốn bán mặt cho đất bán lưng cho trời phỏng?

Bà Mai (thở dài): Ông ngồi đấy mà đếm cua trong hang, chưa bắt tay vào làm đã nghĩ đến giàu có, sung sướng. Của thiên hạ dễ mà bốc được về nhà mình đấy nhỉ?

Ông Hùng (đập tay xuống bàn, trợn mắt quát bà Mai): Các cụ nói cấm có sai “đàn ông nông nổi giếng khơi/ đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu”. Thôi, không nó nhiều nữa, sáng mai bà lên phố mua cho tôi mấy can cồn công nghiệp và mua thêm hương liệu pha rượu này về đây (nói đoạn, ông Hùng lấy mảnh giấy cất trong túi áo ra, đưa cho bà Mai, ông cẩn thận dặn dò thêm) Bà ra chợ Đồng Xuân mà mua, cái cửa hàng nhà TX ở cuối chợ ý, nhớ là phải tuyệt đối cẩn thận, bí mật, công thức gia truyền đấy! Bà mà hé răng ra nói với ai thì biết tay tôi!

Bà Mai (miễn cưỡng cầm mảnh giấy, uể oải đáp): Công thức gia truyền cơ đấy, tôi biết ông từ cái thời ở truồng tắm mưa, có thấy nhà ông nấu rượu bao giờ đâu. Chỉ giỏi vẽ chuyện!

Ông Hùng (phì cười): Bà chỉ giỏi lí sự, cứ làm theo lời tôi, sau này không phải làm gì, chỉ cần ở nhà đếm tiền rồi cất vào két thôi!

Bà Mai (nét mặt tươi tỉnh hơn): Thì vâng! Mà tôi hỏi khí không phải, cái hương liệu này là cái gì mà tôi nghe lạ tai quá. Thường thì người ta nấu rượu từ gạo hoặc ngô, hoặc ủ rượu với các loại hoa quả, thảo dược, chứ tôi có thấy cai ủ bằng hương liệu bao giờ.

Ông Hùng (nét mặt tỏ vẻ bí hiểm, ghé vào tai bà Mai nói nhỏ): Bà nhà quê lắm, cái này là công nghệ sản xuất mới. Tôi phải thăm dò kĩ lắm mới phát hiện ra đấy. Giờ không cần mất thời gian chưng cất như ngày xưa đâu. Ngày xưa ủ một mẻ rượu táo mèo có khi mất cả năm mà chưa được uống, giờ thì phút mốt nhá. Hương liệu pha rượu vừa rẻ vừa dễ dùng. Khách hàng thích rượu hương nào là có ngay hương đó. Hương gạo, hương nếp, hương thuốc bắc, hương cốm… (ngừng một chút, ngấm chén trà, ông Hùng nói tiếp) Làm ăn thời buổi kinh tế thị trường, mình phải biết nhu cầu của khách là gì, kịp thời đáp ứng được nhu cầu đó thì mới giàu được. Chứ giờ khách vào quán rượu, đòi uống rượu táo mèo, chủ quán lại bảo “thôi, bác đi về đi, năm sau đến em bán cho bác” thì có mà ăn cám à? Bà thấy tôi nói có đúng không?

Bà Mai (gật gù): Nghe cũng hợp lí đấy nhỉ.

Ông Hùng (hí hửng, rung đùi, vuốt râu đáp): Chứ lại không à! Bà cứ tin tôi, chỉ một thời gian ngắn thôi, tôi sẽ xây cho bà cái nhà khác, to gấp 3 à không, gấp 5 lần cái bây giờ. Cho bà ngồi đếm tiền khô nước bọt thì thôi! Haha!

Bà Mai (mỉm cười đáp): Cái ông này chỉ được cái đùa dai, nhiều tiền thế thì mua cái máy đếm tiền chứ cai đếm bằng nước bọt. Nghe ông nói thôi cũng thấy xuôi xuôi rồi. Ừ thì công đoạn ủ hương liệu mình không phải lo, nhưng công đoạn quan trọng nhất là nấu rượu thì sao? Ba đời nhà tôi làm nông, chứ chưa nấu rượu bao giờ. Không biết nấu có được không?

Ông Hùng (vui vẻ đáp lại): Bà lại lo bò trắng răng rồi. Nấu rượu cũng đơn giản lắm. Chỉ cần pha cồn công nghiệp với nước giếng theo một tỉ lệ nhất định là ra ngay. Vừa đỡ phải đun đun, nấu nấu, vừa đỡ chi phí này kia đủ thứ nhiêu khê. Nhưng mà để chắc chắn, khỏi bị lộ thì tôi tính, mình sẽ pha theo công thức này: cứ một lít rượu gạo pha với 9 lít nước giếng rồi đổ một ít cồn công nghiệp vào, thế là ta được 10 lít rượu quê. Cách làm này tôi đảm bảo sẽ thu về khoản lời kha khá.

Bà Mai (gật gù): Thật thế hả ông? Để mai tôi đi mua ngay.

Người dẫn truyện (đọc): Thực hiện theo kế hoạch ông Hùng đã vạch ra, bà Mai đã nhanh chóng đi mua các loại nguyên liệu. Sau đó, ông bà bắt tay vào việc pha chế hàng loạt loại rượu giả. Rượu nhà ông bà Hùng Mai sản xuất ra bán chỉ từ 5.000 đồng đến 7.000đồng một lít, trong khi chai rượu Vodka Hà Nội 300 ml phải mua tới 35.000đồng nên khách kéo đến mỗi ngày một đông. Lúc đầu chỉ tiêu thụ quanh huyện, sau đó thương lái đến thu mua mang đi cả miền bắc. Trước cổng nhà ông Hùng lúc nào cũng như trẩy hội.

Cảnh 2. Tại phòng ăn nhà ông Hùng, bà Mai

Người dẫn truyện (đọc): Trong bữa cơm trưa, bà Mai không giấu nổi niềm vui, nói với ông Hùng bằng giọng hí hửng

Bà Mai: Rượu bán chạy quá ông nó ạ. Huy động cả ba đứa nhà mình, cả con cháu cùng làm mà vẫn không kịp. Sắp tới lại có mấy đơn hàng ở tận trong Nam về lấy rượu. Họ đặt mua với số lượng khá lớn. Nếu biết làm ăn dễ dàng thế này thì mình đã làm cách đây mấy năm rồi ông nhỉ?

Ông Hùng (vênh mặt, vuốt râu, đáp): Thế mà lúc trước có người bảo tôi là đếm cua trong hang đấy!

Bà Mai (ngượng ngùng): Thôi, chuyện qua rồi mà ông cứ nhắc mãi! Vâng, tôi sâu sắc lắm cũng chỉ như cơi đựng trầu! Từ giờ ông nói gì tôi nghe tuốt!

Ông Hùng (bật cười, nói): Tôi tính mở rộng quy mô sản xuất rồi thuê người đến làm, có thế mới kịp bà ạ!

Cảnh 3. Tại cơ sở sản xuất rượu Hùng Mai

Người dẫn truyện (đọc): Rồi ông bà thuê thêm 10 người đến làm, trong đó có Hoàng và Bình được ông bà thuê ở làng bên. Hoàng và Bình làm việc chăm chỉ, nhanh nhẹn nên ông bà Hùng Mai rất ưng ý. Trong quá trình nấu rượu, ông Hùng đã tìm hiểu được một công thức nấu rượu mới. Ông gọi hai thằng Bình và Hoàng ra chỉ dẫn cách làm:

Ông Hùng: Chúng mày lấy cái men Tàu cho vào nước vo gạo rồi ủ hai, ba ngày nghe chưa? Nước gạo không đủ thì bơm ở giếng lên. Sau 3 ngày ngâm và ủ thì đun, chắt lấy rượu là được. Hai đứa nhớ chưa? (Ngừng một lát, ông Hùng nói tiếp) Rượu sau khi thành phẩm, chúng mày nhớ cho vài viên đường hóa học ông để ở góc bếp vào thì rượu mới có độ ngọt và đậm vị.

Cảnh 4. Tại nhà của Hoàng

Người dẫn truyện (đọc): Với công nghệ sản xuất rượu không khói, không chỉ một vốn bốn lời mà còn nhiều hơn, vợ chồng ông bà Hùng Mai phất lên như diều gặp gió, thoắt đã trở thành triệu phú nức tiếng gần xa.Thấy ông chủ kiếm tiền dễ dàng, lại học được công thức làm rượu, Hoàng và Bình bàn nhau xin nghỉ việc, vay vốn đầu tư, mở xưởng sản xuất rượu to hơn cơ sở nhà ông bà Hùng Mai để cạnh tranh.Một hôm Hoàng đang chắt rượu vào can thì nhận được cuộc gọi của Bình.

Hoàng (vội hỏi): Alo, có chuyện gì thế? Nhà bao việc mà mày đi đâu mất dạng từ sáng đến giờ thế?

Bình (vội vàng đáp): Lớn chuyện rồi Hoàng ơi! Thằng Thiện chiều hôm qua mua rượu ở chỗ mình bị ngộ độc và phải đi cấp cứu ở bệnh viện rồi, nghe nói nguy kịch lắm. Người nhà họ đang làm ầm ĩ lên đó.

Hoàng (hồi hộp hỏi lại): Thật… thật không? Hay thằng Thiện nó ăn phải cái gì rồi bị thế? Chứ nhà lão Hùng cũng làm thế, bán khắp trong nam ngoài bắc, có thấy ai làm sao đâu?

Người dẫn truyện (đọc): Hoàng chưa kịp nói hết câu thì anh Tuấn - công an xã đã ập đến, yêu cầu Hoàng cho kiểm tra giấy tờ và kết luận cơ sở sản xuất không có giấy phép kinh doanh, không có giấy chứng nhận sản phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nên Hoàng bị giải lên trụ sở Công an.

Cảnh 5. Tại trụ sở công an xã

Hoàng (run rẩy): Xin các anh xem xét, em cũng chỉ học lỏm cách làm rượu từ vợ chồng ông Hùng, bà Mai thôi ạ.

Người dẫn truyện (đọc): Sau ít phút ông Hùng cũng bị Công an đưa đến trụ sở. Nhìn thấy thằng Hoàng, ông Hùng điên lên, xông vào túm cổ áo Hoàng.

Ông Hùng: A! Quân ăn cháo đá bát, mày đã cướp nghề của ông thì chớ, giờ lại khai man, định đổ tội cho ông phỏng? (ông Hùng quay sang nói với anh Tuấn) Cán bộ xem xét kĩ cho, thằng này ăn nói láo lếu, làm mất uy tín của cơ sở sản xuất rượu nhà tôi đấy! Chứ nhà tôi làm ăn chân chính, khách hàng khắp cả nước, ai cũng khen rượu ngon, chứ có ai bị ngộ độc như nhà nó đâu!

Hoàng (vội vã thanh minh): Báo cáo cán bộ! Em nói hoàn toàn đúng sự thật. Trong quá trình làm việc tại xưởng rượu nhà ông Hùng, em đã học được cái công nghệ sản xuất rượu không khói này. Em cũng không hiểu tại sao, nhà ông ấy làm thì không ai bị ngộ độc, đến em thì… chắc tại số em đen!

Ông Hùng (chỉ tay vào Hoàng, nói lớn): Cái quân lừa thầy phản bạn như mày thì Phật nào độ cho nổi! Đã làm ăn láo lếu rồi còn định đổ vấy cho ông, ông là ông nể mặt anh Tuấn đây, chứ không thì ông đã cho mày biết thế nào là “lễ hội” rồi nhé!

Anh Tuấn (vội ngắt lời ông Hùng): Thôi, hai người không cần phải chỉ trích nhau đâu. Sự thật thế nào thì lực lượng công an xã đã điều tra và làm rõ cả rồi! Ông Hùng, đến giờ phút này, ông vẫn còn chưa thấy ăn năn hối lỗi à?

Ông Hùng (mặt hốt hoảng, giọng run rẩy): Tôi… tôi…

Anh Tuấn (nhìn thẳng vào ông Hùng và anh Hoàng): Hai người có biết mình vi phạm gì không? Hai người nghe rõ đây, theo khoản 20, Điều 2, Luật An toàn thực phẩm quy định: rượu là một loại thực phẩm. Hành vi sản xuất, kinh doanh rượu giả là hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và pháp luật về kinh doanh thương mại.

Hoàng (mặt tái nhợt, ngập ngừng hỏi lại): Thế… thế em bị phạt có nặng không hả anh? Có vài cái lít rượu thì chắc chỉ phạt mấy trăm nghìn đồng thôi anh nhỉ?

Anh Tuấn (nghiêm nghị đáp): Theo Nghị định số 98/2020/NĐ-CP mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm là 200 triệu đồngđối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức. Không chỉ bị xử phạt hành chính, trong trường hợp đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì hành vi sản xuất rượu giả có thể bị xử lý hình sự theo Điều 193 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung) năm 2017. Tùy theo tính chất và mức độ gây thiệt hại của hành vi mà mức phạt tù có thể từ: 2 đến 5 năm; hoặc 20 năm, thậm chí là tù chung thân!

Người dẫn truyện (đọc): Nghe đến đây, ông Hùng và anh Hoàng đều thẫn thờ, ngồi phịch xuống ghế, không nói nổi lời nào! Phải chăng họ đang lo sợ trước mức án phạt mà mình sẽ phải nhận? Hay họ đang cảm thấy ăn năn, hối hận về hành vi của mình?