Wave

Soạn ngữ văn 11 cánh diều bài 1 Viết một bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí

Đáp án giải vở bài tập 11 Tập 1 & tập 2 Cánh Diều chi tiết giúp các em học sinh rút ngắn thời gian làm bài. Đồng thời có thể đối chiếu một cách nhanh chóng từ đó phát hiện ra lỗi sai trong bài làm của mình để sửa lại. Ngoài đáp án 11 sách Cánh Diều bạn có thể tham khảo bộ đề trắc nghiệm Văn lớp 11 kì 2, kì 1 mà Giaibaitapsgk.net đã cập nhật năm 2023.

Soạn văn bài 1 Viết một bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí sách ngữ văn 11 tập 1 cánh diều. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.

2. Thực hành 

2.1. Thực  hành viết theo các bước

Bài tập: Suy nghĩ về câu cách ngôn: "Cứ hướng về phía Mặt trời, bóng tối sẽ ngả sau lưng bạn."


“Cõi đời hôn lên hồn tôi nỗi đau thương

Và đòi hỏi tôi đáp lại bằng lời ca tiếng hát”

Đúng như vậy! Trong cuộc sống của mỗi con người ai cũng phải đối mặt với những khó khăn, thử thách. Không một ai cuộc sống lại trải toàn hoa hồng, thảm nhung. Chính vì vậy, điều quan trọng là chúng ta phải biết đứng lên, biết vượt qua khó khăn, thử thách để hướng đến tương lai. Bàn về điều này đã có ý kiến cho rằng: “Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất sau lưng bạn”.

Vậy câu nói này có ý nghĩa gì? Hãy nhìn về phía mặt trời, “mặt trời” là nguồn ánh sáng đem lại hơi ấm và sự sống cho muôn loài. Xét về nghĩa bóng, mặt trời còn là biểu tượng cho sự tươi sáng, đẹp đẽ, là niềm tin và hi vọng tốt đẹp ở tương lai trong cuộc đời mỗi người. Trong câu nói ngược với mặt trời là bóng tối. “Bóng tối” là màn đêm âm u, tăm tối. Bóng tối cũng là biểu tượng cho sự đen đủi, bi đát, bất hạnh thiếu may mắn, những thất bại trong đường đời mỗi con người. Tóm lại câu nói mang một phương châm sống tích cực, một lời khuyên sâu sắc nhắc nhở ta phải biết vượt lên những bất hạnh, rủi ro, đau buồn, thất bại trong cuộc đời. Phải biết quên đi quá khứ đen tối mà hướng về tương lai tươi sáng, tốt đẹp ở cuộc sống phía trước.

Trong cuộc sống của mỗi con người không phải lúc nào cũng trải thảm đỏ dải hoa hồng, cuộc sống là một trường tranh đấu, một đường chạy đua. Từ khi sinh ra đến lúc trưởng thành, con người luôn phải đối mặt với những khó khăn, thử thách. Nhưng sự khó khăn, thử thách đó không chỉ là rào cản của chúng ta mà nó còn là môi trường, là hoàn cảnh để chúng ta tôi luyện. Cuộc sống là một đường chạy dài mà ở đó ta luôn phải vận động bởi thế cuộc đời của mỗi con người không tránh khỏi những gian nan, vất vả. Trong nhật kí của mình, Đặng Thùy Trâm đã từng viết: “Đời phải trải qua giông tố”. Đó chính là một nhận định đúng đắn mà mỗi chúng ta phải định hướng trước và vượt qua.

Gian nan thử thách là vật cản, cản trở bước đường của chúng ta. Mọi người không nên chán nản trước gian nan, thử thách mà phải kiên cường, có dũng khí vượt qua nó, phải coi thử thách như một môi trường để tôi luyện, rèn giũa bản thân. Vượt qua một thử thách tức là ta đã vượt được một rào cản của cuộc đời mình. Và cũng khi vượt qua một thử thách tức là chúng ta đã cứng cáp, trưởng thành hơn trước. Con người vượt qua thử thách luôn cảm thấy tự tin, vững bước trước mọi việc, dám đương đầu với những gì mà người ta không dám nghĩ.

Trong cuộc sống, ai cũng gặp những khó khăn, thử thách. Điều quan trọng là chúng ta có thể làm chủ bản thân vượt lên những khó khăn, thử thách ấy để vươn đến một tương lai tốt đẹp hơn không? Tinh thần của chúng ta, ý chí của chúng ta quyết định điều đó. Vượt qua khó khăn là điều tất yếu chúng ta phải làm. Chúng ta phải sống theo lối sống ấy thì những điều tốt đẹp mới đến với chúng ta. Tinh thần vượt qua khó khăn đương đầu với thử thách là một phẩm chất đẹp, hứa hẹn đem lại nhiều kết quả tốt đẹp.

Trong cuộc sống đã có rất nhiều tấm gương vượt qua khó khăn của cuộc đời mình để có một tương lai tươi sáng. Chắc hẳn trong chúng ta ai cũng biết thầy giáo Nguyễn Ngọc Kí – một nhà giáo ưu tú của Việt Nam. Từ nhỏ thầy đã bị liệt hai tay nhưng điều đó không cản được hi vọng của thầy. Thầy đã tập viết bằng chân mặc dù rất khó khăn, đau đớn nhưng với ý chí và sự quyết tâm, thầy đã chiến thắng chính số phận của mình. Hay cô gái vàng của thể thao Việt Nam là Ánh Viên. Để giành được huy chương vàng cho quê nhà, cô đã phải trải qua quá trình tập luyện hết sức gian khổ, vất vả. Đó chính là những tấm gương tốt rất thực tế cho chúng ta học tập và làm theo.

Ý kiến “Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất sau lưng bạn” là một quan điểm sống đúng đắn, thiết yếu và cần thiết cho xã hội ngày hôm nay. Chúng ta phải sống hướng về tương lai, làm chủ tương lai, sống một cách chủ động, tích cực. Những người sống không có mục đích, ý chí sẽ làm hại đến chính chúng ta. Cuộc sống là những rào cản dài, có những rào cản khá dễ vượt qua nhưng cũng có những rào cản rất khó vượt qua. Điều quan trọng là chúng ta có ý chí, nghị lực hướng về một tương lai tốt đẹp. Trong cuộc sống của mỗi con người, ai cũng phải đối mặt với những trạng thái cung bậc khác nhau nhưng hãy nghĩ về tương lai thì đó là phép màu thúc đẩy sự cố gắng của mỗi người. Đã có một ý kiến cho rằng: “Mất tiền của thì chẳng mất gì, mất sức khỏe là mất một ít, mất ý chí là mất tất cả”. Chúng ta không thể mất ý chí và đặc biệt là ý chí hướng về tương lai. Đó là liều thuốc độc hại chính cuộc đời của mỗi chúng ta. Không nên chùn bước trước khó khăn mà hãy tiến tới tương lai, nghĩ về tương lai để sống một cuộc sống có ý nghĩa hơn giống như bác sĩ Đặng Thùy Trâm đã từng viết: “Đời người phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố”.

Bên cạnh số đông tích cực vươn lên sống một cuộc sống có ý nghĩa thì một số người hiện nay vẫn sống một cách thụ động, thiếu ý chí niềm tin vào tương lai, sống một cách cứ chìm đắm mãi vào đau buồn và khó khăn. Đó là lối sống tiêu cực, một lối sống ăn mòn chính lí trí và bản thân mình đáng lên án. Ngoài số trên thì một phần khác lại có lối sống dựa dẫm, không quyết định được chính tương lai của bản thân mình. Sống một cách làm sao phải có ý nghĩa, có tương lai cho chính bản thân mình và người khác.

Đang là học sinh ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta phải sống tích cực, cố gắng xây dựng bù đắp bản thân, không bi quan tự ti trước những khó khăn, thử thách mà tự tin, cố gắng nhìn theo các tấm gương mẫu mực để làm theo. Hơn thế nữa đang là đoàn viên, thanh niên, là trụ cột của đất nước, chúng ta cần xây dựng, bù đắp nên một tương lai tốt đẹp giúp ích cho xã hội, đất nước và cả chính chúng ta, không ngại khó, ngại khổ làm theo lời Bác dạy:

“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên”.

“Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất sau lưng bạn”. Càng đọc ý kiến trên, ta càng rút ra được một phương châm sống tốt đẹp, có ích cho chính mình. Hãy hướng về những điều tốt đẹp trong cuộc sống, nơi đó ta sẽ tìm thấy sự thành công, sự tươi sáng, đẹp đẽ của chính mình.

(Sưu tầm)

2.2. Rèn luyện kĩ năng viết: Mở đầu, kết bài và câu chuyển đoạn trong văn bản nghị luận.

Bài tập: Từ đề bài đã nêu ở ý 2.1, mục 2. Thực hành, các em hãy:

- Viết mở bài bằng một trong ba cách sau:

+ Nêu phản đề: “Có người cho rằng, trong cuộc sống, ai cứ hăng hái đi đầu, sống mạnh mẽ, tích cực, dễ bị ghen ghét, thiệt thòi. Thực ra thì không phải như vậy. ".

+ Đặt câu hỏi

+ So sánh

- Viết kết bài bằng một trong hai cách đã nêu: Tóm lược vấn đề, phát triển vấn đề.


- Mở đầu:

+ Nêu phản đề: Có người cho rằng, trong cuộc sống, ai cứ hăng hái đi đầu, sống mạnh mẽ, tích cực, dễ bị ghen ghét, thiệt thòi. Thực ra thì không phải như vậy. Có người từng nói: "Cứ hướng về phía Mặt trời, bóng tối sẽ ngả sau lưng bạn.". Một người bản lĩnh, khôn ngoan là người biết bỏ lại sau lưng những điều không may và hướng đến những điều tốt đẹp ở phía trước. 

+ Đặt câu hỏi: Cuộc sống của chúng ta luôn trắc trở và ẩn chứa nhiều chông gai, thách thức. Có những khó khăn, thử thách mà chúng ta có thể dễ dàng vượt qua nhưng lại có những khó khăn, thách thức khiến chúng ta phải vấp ngã. Vậy bạn đã làm gì sau những lần vấp ngã đó? Có người từng nói: “Con đường gần nhất để ra khỏi gian nan là đi xuyên qua nó”. Vậy tại sao lại nói như vậy?

+ So sánh:

“Cõi đời hôn lên hồn tôi nỗi đau thương

Và đòi hỏi tôi đáp lại bằng lời ca tiếng hát”

Đúng như vậy! Trong cuộc sống của mỗi con người ai cũng phải đối mặt với những khó khăn, thử thách. Không một ai cuộc sống lại trải toàn hoa hồng, thảm nhung. Chính vì vậy, điều quan trọng là chúng ta phải biết đứng lên, biết vượt qua khó khăn, thử thách để hướng đến tương lai. Bàn về điều này đã có ý kiến cho rằng: “Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất sau lưng bạn”.

- Kết bài: 

“Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất sau lưng bạn”. Càng đọc ý kiến trên, ta càng rút ra được một phương châm sống tốt đẹp, có ích cho chính mình. Hãy hướng về những điều tốt đẹp trong cuộc sống, nơi đó ta sẽ tìm thấy sự thành công, sự tươi sáng, đẹp đẽ của chính mình.

Tham khảo thêm bộ đề thi dành cho học sinh giỏi Văn lớp 11 cấp huyện, cấp thành phố giúp bạn nâng cao khả năng viết và cảm nhận văn học từ đó có thể dễ dàng nắm bắt được kiến thức trọng tâm.

Bộ tài liệu Soạn văn 11 siêu ngắn đầy đủ tập 2, tập 1 và giải bài tập SGK 11 Cánh Diều mà Giaibaitapsgk.net cung cấp sẽ giúp các em học sinh nhanh chóng hoàn thiện bài tập. Đây cũng là "bí kíp" giúp các vị phụ huynh nắm được kiến thức trọng tâm và đồng hành cùng con học tập.